Wprowadzenie do praktyki klinicznej małoinwazyjnych technik zamykania żyły odpiszczelowej i odstrzałkowej zachwiało pozycją tradycyjnej chirurgicznej operacji żylaków z wysokim podwiązaniem i strippingiem niewydolnych głównych żył powierzchownych, żyły odpiszczelowej i odstrzałkowej.
Celem badań Cho i wsp. była ocena bezpieczeństwa i znaczenia laparoskopowej prawie całkowitej dystalnej resekcji żołądka u starszych chorych oraz ich porównanie z wynikami uzyskiwanymi u młodszych. Autorzy zebrali dane wszystkich chorych operowanych z powodu raka żołądka w 10 ośrodkach w Korei w latach 1998–2005.
Obserwując rozwój technik małoinwazyjnych w ostatnich latach i opisujące go piśmiennictwo, można było się spodziewać, że rok 2009 będzie zdominowany przez doniesienia na temat operacji o inwazyjności mniejszej niż tradycyjna laparoskopia.
W minionym roku pojawiła się duża liczba publikacji poświęconych profilaktyce, leczeniu i monitorowaniu zakażeń chirurgicznych. Przegląd wszystkich doniesień jest niemożliwy, dlatego chcemy zwrócić uwagę na problemy często niedoceniane, a związane z codzienną pracą zespołu chirurgicznego, stanowiące podstawę właściwych działań profilaktycznych i leczniczych.
Otyłość i choroby z nią związane stają się jednym z najistotniejszych problemów współczesnego świata. Dotyczy to zarówno aspektów medycznych jak i ekonomicznych. Stąd też z roku na rok liczba publikacji poświęconych chirurgii bariatrycznej i metabolicznej dynamicznie się zwiększa.
U 10–25% chorych niedrożność jest pierwszym objawem raka jelita grubego. Dotyczy to głównie osób w podeszłym wieku, co w istotny sposób wpływa na dużą śmiertelność.
W roku ubiegłym opublikowano kilkaset doniesień, w większości poświęconych postępom w technice operacyjnej, poprawie diagnostyki przedoperacyjnej i doskonaleniu technik minimalnie inwazyjnych operacji gruczołów endokrynnych.
Przegląd piśmiennictwa z 2008 roku dotyczącego endoskopii przewodu pokarmowego z powodu liczby opublikowanych badań musi skoncentrować się na najistotniejszych problemach, często spotykanych w praktyce klinicznej. Podobnie jak w latach poprzednich należy zwrócić uwagę na standardy postępowania zalecane przez towarzystwa medyczne.
Duża częstość występowania chorób dróg żółciowych na całym świecie jest jednym z powodów ogromnej liczby publikacji na ten temat. W niniejszym omówieniu pominięto tematy poruszane przez nas w latach ubiegłych. Przyjęliśmy zasadę omawiania tylko tych publikacji, które stanowią postęp w stosunku do naszej dotychczasowej wiedzy i praktyki chirurgicznej w odniesieniu do dróg żółciowych oraz – nieco szerzej – tych doniesień, które dotyczą jatrogennych urazów dróg żółciowych, a więc przedmiotu naszego szczególnego zainteresowania.
Rok 2008 obfitował w wiele wydarzeń z dziedziny chirurgii naczyniowej, stąd w niniejszym przeglądzie dotyczącym chorób i chirurgii tętnic zdecydowaliśmy się przedstawić, podobnie jak w latach ubiegłych, tylko najciekawsze osiągnięcia w leczeniu chromania przestankowego, chorób tętnic szyjnych i postępowaniu w przypadku tętniaków aorty brzusznej.
Wiele wskazuje na to, że obecnie chirurgia małoinwazyjna przeżywa kolejny, nowy, niezwykle interesujący etap rozwoju. Mamy za sobą dwie dekady, które zaznaczyły się w historii medycyny wprowadzeniem, następnie burzliwym rozwojem, a dalej upowszechnieniem chirurgii laparo- i torakoskopowej.
W roku 2008 w piśmiennictwie światowym, dotyczącym chirurgii żołądka, dominowała tematyka związana z leczeniem chorych na raka żołądka, zarówno wczesnego, jak i zaawansowanego. Już tradycyjnie ośrodki naukowe z Japonii i Korei dostarczyły nowych bardzo interesujących wyników obserwacji prowadzonych w dużych grupach pacjentów leczonych technikami: klasycznymi, laparoskopowymi i endoskopowymi.
W 2008 roku ukazało się kilka interesujących publikacji i wartościowych opracowań zbiorczych. Główne tematy, którym poświęciliśmy niniejszy przegląd, to: częste choroby proktologiczne, takie jak choroba guzków krwawniczych czy szczelina odbytu; zagadnienia związane z nowoczesną chirurgią jelita grubego, a szczególnie z zabiegami minimalnie inwazyjnymi; problemy rehabilitacji pooperacyjnej chorych oraz zagadnienia z najdynamiczniej chyba rozwijającej się aktualnie dziedziny, czyli z zakresu geno- i proteomiki.
Miniony rok przyniósł wiele nowych doniesień dotyczących chirurgii gruczołów dokrewnych. Spośród nich wybraliśmy najważniejsze i najciekawsze naszym zdaniem publikacje, pochodzące z najważniejszych ośrodków.
Najczęstszą formą leczenia skojarzonego jest chemioterapia uzupełniająca (lub hormonoterapia w przypadku nowotworów hormonozależnych) po radykalnym zabiegu operacyjnym w celu zniszczenia potencjalnych mikroprzerzutów. W przypadku wielu nowotworów wykazano, że jej wdrożenie wydłuża czas wolny od nawrotu choroby, a także może wydłużać czas całkowitego przeżycia.
Szczególną postacią ostrego stanu chorobowego w jamie brzusznej jest zespół ciasnoty wewnątrzbrzusznej (abdominal compartment syndrome – ACS). Stan ten, wywołany różnymi przyczynami, prowadzi do zagrażającego życiu pogorszenia podstawowych funkcji organizmu. Obniżenie ciśnienia w jamie brzusznej na drodze doraźnej operacji jest zabiegiem ratującym życie.
Wbrew stanowisku, jakie ostatnio zdaje się prezentować coraz większa część polskiego społeczeństwa, która wyłączną winą za śmierć i kalectwo pourazowe obarcza lekarzy, na świecie wciąż uważa się, że odpowiedzialne za nie są siła i mechanizm urazu, a badania prowadzone w tym zakresie mogą się przyczynić do zmniejszenia tych katastrofalnych skutków.
W ciągu ostatnich 20 lat stwierdza się stały wzrost liczby zachorowań na ostre zapalenie trzustki (OZT). Przykładowo w latach 1994–2001 w stanie Kalifornia, w USA, liczba nowych zachorowań na OZT zwiększyła się z 33 do 44 przypadków na 100 tysięcy mieszkańców. Szacuje się, że aktualnie w USA w ciągu roku leczonych jest z powodu tego schorzenia ponad 200 tysięcy osób.
Podobnie jak w latach ubiegłych, również w roku 2008 ważnym wydarzeniem był kongres European Society for Clinical Nutrition and Metabolism (30 Kongres ESPEN pod hasłem: Od opieki żywieniowej do leczenia żywieniowego), który odbył się we Florencji w dniach 13–16 września 2008 roku i zgromadził ponad 3000 uczestników z całego świata. Głównymi tematami były: zapobieganie niedożywieniu związanemu z chorobą, żywienie w przebiegu ostrych i przewlekłych chorób układu pokarmowego, zagadnienia związane z zaburzeniami odżywiania w wieku podeszłym i w otyłości oraz dotyczące weryfikacji metod oceny stanu odżywienia.
W ubiegłorocznym piśmiennictwie poświęconym problemom zakażeń chirurgicznych zwraca uwagę duża liczba doniesień analizujących za pomocą metod statystycznych rolę różnych czynników ryzyka.