Czy stosowane aktualnie u dzieci szczepionki zwiększają ryzyko zachorowania na przewlekłe choroby autoimmunizacyjne?

Data utworzenia:  10.12.2014
Aktualizacja: 16.12.2014
dr n. med. Jacek Mrukowicz
Redaktor naczelny „Medycyny Praktycznej – Pediatrii” i „Medycyny Praktycznej – Szczepienia”, dyrektor Polskiego Instytutu Evidence-Based Medicine w Krakowie

Do tej pory badania z grupą kontrolną nie wykazały takiego związku, tym samym żadna choroba autoimmunizacyjna nie znalazła się na opublikowanej w 2011 roku przez amerykański IOM liście niepożądanych zdarzeń po szczepieniu, które mają udowodniony lub prawdopodobny związek przyczynowy z powszechnie stosowanymi aktualnie szczepionkami. W 2002 roku amerykański IOM na podstawie analizy wyników 5 badań obserwacyjnych stwierdził, że dane naukowe przemawiają za odrzuceniem hipotezy o związku przyczynowym szczepień z zachorowaniem na cukrzycę typu 1 u dzieci. Wyniki innego, dużego badania kohortowego obejmującego całą kohortę urodzeniową dzieci w Danii z okresu 10 lat również nie potwierdziły takiego związku.

Ogólne wnioski płynące z badań nad hipotezą o przyczynowej roli szczepień (w tym przeciwko WZW typu B) w rozwoju stwardnienia rozsianego także skłaniają do jej odrzucenia.

Choć dotychczasowe obserwacje dotyczące stosowanych aktualnie szczepionek nie ujawniły niepokojących sygnałów, konieczne są dalsze badania obejmujące dostatecznie duże populacje, gdyż choroby autoimmunizacyjne są bardzo rzadkie (p. ramka). Szczepionka przeciwko grypie pandemicznej A/H1N1p zawierająca adiuwant AS03 (niedostępna w Polsce) została wycofana z użytku niezwłocznie po pandemii grypy z powodu potwierdzonego związku z narkolepsją, ale mechanizm tego zjawiska nadal jest przedmiotem badań (więcej czytaj w Med. Prakt. Szczepienia 4/2014, s. 15-18 oraz 48-64 – przyp. red.).

Ramka

Jak się monitoruje bezpieczeństwo szczepień? Czy firmy produkujące szczepionki mogą ukrywać ich działania niepożądane? Odpowiedź na te (i inne) pytania o bezpieczeństwo znajdziesz w artykułach w serwisie www.mp.pl/szczepienia, na przykład:
  • Kramarz P.: Kompleksowe monitorowanie bezpieczeństwa szczepieńa
  • Paradowska-Stankiewicz I.: Szczepienia – co z tym bezpieczeństwem?b
  • Kołton R., Szparkowska S.: Na straży szczepionekc
  • Bucholc B.: Sprawdzamy jakość każdej serii szczepionek trafiających do pacjentówd
a Kompleksowe monitorowanie bezpieczeństwa szczepień
b Szczepienia – co z tym bezpieczeństwem?
c Na straży szczepionek
d Sprawdzamy jakość każdej serii szczepionek trafiających do pacjentów

Piśmiennictwo:

1. Institute of Medicine of the National Academy of Sciences: Adverse effects of vaccines. Evidence and causality. 2011 (www.iom.edu/vaccineadverseeffects)
2. Stratton K., Wilson Ch.B., McCormick M.C. (red.), Immunization Safety Review Committee, Board on Health Promotion and Disease Prevention: Immunization safety review – multiple immunizations and immune dysfunction. Institute of Medicine of the National Academy of Sciences, 2002 (http://www.nap.edu/catalog/10 306.html)
3. Offit P.A., Hackett Ch.J.: Addressing parents’ concerns: do vaccines cause allergic or autoimmune disease? Pediatrics, 2003; 111: 653–659
4. Ahmed S.S., Schur P.H., MacDonald N.E., Steinman L.: Narcolepsy, 2009 A(H1N1) pandemic influenza, and pandemic influenza vaccinations: What is known and unknown about the neurological disorder, the role for autoimmunity, and vaccine adjuvants. J. Autoimmunity, 2014; 50: 1–11

Reklama

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Przegląd badań