Przetaczanie koncentratu krwinek czerwonych (KKCz) nie wpływa na wytworzoną wcześniej w wyniku szczepień ochronnych odporność na wirusowe zapalenie wątroby (WZW) typu B. O tym, czy pacjent jest chroniony, decyduje to, czy uzyskano prawidłową odpowiedź serologiczną po zrealizowaniu kompletnego zalecanego schematu szczepienia oraz od prawidłowej funkcji układu odpornościowego w chwili obecnej. Za prawidłową odpowiedź na szczepienie przeciwko WZW typu B uważa się stężenie przeciwciał anty-HBs w surowicy ≥10 mIU/ml oznaczone 1–2 miesięcy po zakończeniu szczepienia podstawowego. Szczepienie indukuje nie tylko wytworzenie przeciwciał, ale również długotrwałą pamięć komórkową. Przetaczanie KKCz nie wpływa ani na pierwotną odpowiedź, ani na pamięć komórkową.
Należy jednak przeanalizować, dlaczego pacjent wymagał wielokrotnego podawania KKCz. Prawdopodobnie jest to osoba chora przewlekle. Chorzy przewlekle, zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych, wymagają monitorowania stężenia przeciwciał anty-HBs w surowicy i utrzymywania go powyżej wartości 10 mIU/ml. W przypadku tej grupy ryzyka, zwłaszcza gdy istnieje prawdopodobieństwo upośledzenia funkcji układu odpornościowego, istnieje bowiem obawa, że nie uzyska się prawidłowej odpowiedzi immunologicznej w wyniku kontaktu z wirusem. Jeśli stężenie anty-HBs jest mniejsze od 10 mIU/ml, należy podać dawkę przypominającą szczepionki przeciwko WZW typu B (nieskojarzonej!) i ponownie skontrolować ich wartość po 1–2 miesięcy od szczepienia. Jeżeli stężenie przekroczy 10 mIU/ml, pacjent ten nie wymaga obecnie ponownego szczepienia. W przypadku pacjenta zdrowego, przetaczanie KKCz nie stanowi wskazania do podawania dawek przypominających szczepionki przeciwko WZW typu B.
Piśmiennictwo:
1. General recommendations on immunization. Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP). MMWR, 2011; 60 (RR-02): 1–60; http://www.mp.pl/szczepienia/artykuly/wytyczne/show.html?id=70660
2. Komunikat Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 29 października 2012 w sprawie
Programu Szczepień Ochronnych na rok 2013. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 2012,
poz. 78 (http://www.mp.pl/szczepienia/programszczepien/polska.html)
3. Polska Grupa Ekspertów HBV: Szczepienia przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A i B. Zakażenia, 2011; 6: 154–157
4. B. McMahon, C. Dentinger, D. Bruden i wsp.: Antibody levels and protection after hepatitis B vaccine: results of a 22-year follow-up study and response to a booster dose. J Infect. Dis., 2009; 200: 1390–1396
5. E. Leuridan, P. Van Damme: Hepatitis B and the need for a booster dose. Clin. Infect. Dis., 2011; 53: 68–75
