Jak ustalić kalendarz szczepień dla 2,5-letniego dziecka?

Jak ustalić indywidualny kalendarz szczepień u 2,5-letniego dziecka, dotychczas szczepionego wyłącznie na oddziale noworodkowym przeciwko WZW typu B i gruźlicy (BCG)? Dziecko otrzymało już szczepionkę Infanrix-IPV+Hib i drugą dawkę szczepionki przeciwko WZW typu B.

1) W opisanym przypadku szczepienie przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi można uzupełnić w różny sposób:

• Kontynuacja DTPa-IPV-Hib odpłatnie (jeśli nie ma medycznych wskazań do bezkomórkowego składnika krztuścowego), pod warunkiem możliwości podania szczepionki Infanrix-IPV+Hib (zarejestrowana do ukończenia 3. rż.). Należy podać łącznie 3 dawki w odstępie co najmniej 4 tygodni, przed ukończeniem 3 lat. W ramach czwartej dawki (uzupełniającej), 6–12 miesięcy po podaniu ostatniej, trzeciej dawki szczepionki „5 w 1”, należy podać preparat DTPa-IPV (Tetraxim). Jeżeli czwartą dawkę dziecko otrzyma po ukończeniu 4. roku życia, szczepienie przypominające w 6. roku życia nie będzie konieczne.
• W przypadku medycznych wskazań do szczepienia bezkomórkowym składnikiem krztuścowym powyższy schemat można realizować w ramach szczepień bezpłatnych, a w razie braku szczepionki Infanrix-IPV+Hib należy podać preparat Tetraxim.
• Przy braku przeciwwskazań do pełnokomórkowego składnika krztuścowego oraz braku możliwości realizacji schematu wymienionego w punkcie (a) szczepienie należy kontynuować preparatem DTPw. Należy podać łącznie 3 dawki (uwzględniając podaną wcześniej szczepionkę „5 w 1”) w odstępie 4 tygodni, przed ukończeniem 3 lat. Dodatkowo należy podać 1 dawkę IPV. W ramach czwartej dawki, podobnie jak w punkcie (a), po 6–12 miesiącach należy podać Tetraxim.
• W ramach dokończenia szczepienia pierwotnego można też zastosować szczepionkę „6 w 1”(optymalnie Infanrix hexa), a schemat podstawowy (czwarta dawka) zakończyć, podając Tetraxim. Nie jest to jednak dobre rozwiązanie, ponieważ odstęp między drugą a trzecią dawką szczepionki przeciwko WZW typu B musi wynosić ≥2 miesiące, co oznaczałoby opóźnienie podania dawki szczepionki „6 w 1” i tym samym opóźnienie uzyskania uodpornienia przeciwko krztuścowi.

2) Szczepienie przeciwko WZW typu B – należy podać trzecią dawkę szczepionki przeciwko WZW typu B co najmniej 2 miesiące po szczepieniu drugą dawką.

3) Szczepionkę MMR należy podać w dowolnym czasie po podaniu szczepionek „nieżywych”.

Ze względu na częste od pewnego czasu okresowe braki w dostępności szczepionek „5 w 1” oraz brak preparatów DTPa, po przeanalizowaniu składu antygenowego oraz substancji dodatkowych szczepionki Tetraxim i porównaniu jej z preparatem Infanrix-DTPa, Zarząd PTW zaleca użycie szczepionki Tetraxim do realizacji szczepień podstawowych w sytuacji, w której nie można wykorzystać dostępnych szczepionek typu „5 w 1” oraz DTPw. Informację taką można znaleźć na stronie internetowej PTW (www.ptwakc.org.pl) lub na łamach kwartalnika „Medycyna Praktyczna – Szczepienia” (nr 2/2017). Wojewódzkie Stacje Sanitarno-Epidemiologiczne (WSSE) rozesłały ją również do punktów szczepień.

W ramach dawki przypominającej wyjątkowo można również podać szczepionkę ze zmniejszoną dawką antygenu krztuścowego dTpa (Boostrix, Tdap Szczepionka SSI). Należy pamiętać, że szczepionkę dTpa zarejestrowano do stosowania w ramach szczepienia przypominającego i ze względu na zmniejszoną zawartość toksoidu tężcowego oraz błoniczego nie powinno się jej podawać bez wyraźnej konieczności w celu zakończenia schematu podstawowego, choć producent preparatu Boostrix zarejestrował możliwość użycia szczepionki jako jednej z dawek w schemacie podstawowym.

Przed podjęciem decyzji o wyborze szczepionki należy się skontaktować z odpowiednią WSSE, aby uzyskać informacje o aktualnie dostępnych preparatach do szczepień obowiązkowych (bezpłatnych), gdyż sytuacja ta często się zmienia. Zdecydowanie najkorzystniejszym rozwiązaniem w takim przypadku będzie podanie DTPa jako czwartej dawki schematu podstawowego. W takim przypadku należy jednak pamiętać o właściwej realizacji szczepień przeciwko poliomyelitis. Ostatnią, czwartą dawkę powinno się podać po ukończeniu 4 lat, w odstępie co najmniej 6 miesięcy od poprzedniej dawki.