Nie ma dowodów świadczących o tym, że szczepienia ochronne zwiększają ryzyko zachorowania na padaczkę. W większości przypadków również rozpoznana i leczona padaczka nie jest wskazaniem do odraczania szczepień. Warto pamiętać, że wiele zdarzeń występujących w okresie po szczepieniu ma z nimi wyłącznie związek czasowy, a nie przyczynowo-skutkowy. Nie można również pominąć faktu, że to właśnie szczepienia chronią przed chorobami, które mogą mieć niekorzystny wpływ na przebieg padaczki (choroby infekcyjne mogą czasowo zwiększać częstotliwość napadów padaczkowych).
Szczepienia nie powodują także encefalopatii padaczkowych, ale mogą być nieswoistym bodźcem wyzwalającym pojedyncze napady padaczkowe u pacjentów z padaczką o etiologii genetycznej lub strukturalnej. Wiele wątpliwości w odniesieniu do szczepień ochronnych wzbudza zespół Dravet. Zespół Dravet to ciężka encefalopatia padaczkowa uwarunkowana genetycznie (wywołana mutacją genu SCN1A kodującego podjednostkę α1 kanałów sodowych neuronów), w którym napady padaczkowe często są wyzwalane infekcją lub gorączką. U niektórych pacjentów z tym zespołem pierwszy napad może wystąpić wcześniej (np. w wyniku gorączki związanej z niektórymi szczepieniami), jednak nie zmienia to rokowania i nie wpływa niekorzystnie na przebieg padaczki. Dostępne dane z piśmiennictwa wskazują, że u większości dzieci chorych na padaczkę, u których pierwszy napad padaczkowy wystąpił po szczepieniu, można znaleźć genetyczne lub strukturalne podłoże choroby. Należy również podkreślić, że dzieci chore na padaczkę dobrze tolerują szczepienia przeciwko COVID-19.
Eksperci zalecają szczepienia ochronne wszystkim dzieciom, również obciążonym drgawkami gorączkowymi, padaczką i zespołem Dravet, pamiętając o kilku podstawowych zasadach przy ich realizacji.
Piśmiennictwo:
1. Verbeek N.E., Jansen F.E., Vermeer-de Bondt P.E. i wsp.: Etiologies for seizures around the time of vaccination. Pediatrics, 2014; 134 (4): 658–6662. Berkovic S.F., Harkin L., McMahon J.M. i wsp.: De-novo mutations of the sodium channel gene SCN1A in alleged vaccine encephalopathy: a retrospective study. Lancet Neurol., 2006; 5 (6): 488–492
3. Reyes I.S., Hsieh D.T., Laux L.C. i wsp.: Alleged cases of vaccine encephalopathy rediagnosed years later as Dravet syndrome. Pediatrics, 2011; 128 (3): e699–702
4. McIntosh A.M., McMahon J., Dibbens L.M. i wsp.: Effects of vaccination on onset and outcome of Dravet syndrome: a retrospective study. Lancet Neurol., 2010; 9 (6): 592–598
5. Craiu D., Rener Primec Z., Lagae L. i wsp.: Vaccination and childhood epilepsies. Eur. J. Paediatr. Neurol., 2022; 36: 57–68
6. Huang W.T., Gargiullo P.M., Broder K.R. i wsp.: Lack of association between acellular pertussis vaccine and seizures in early childhood. Pediatrics, 2010; 126 (2): 263–269
7. Griffin M.R., Ray W.A., Mortimer E.A. i wsp.: Risk of seizures and encephalopathy after immunization with the diphtheriatetanus-pertussis vaccine. J. Am. Med. Assoc., 1990; 263 (12): 1641–1645
8. Pruna D., Balestri P., Zamponi N. i wsp.: Epilepsy and vaccinations: Italian guidelines. Epilepsia, 2013; 54 (supl. 7): 13–22
9. Haberg S.E., Aaberg K.M., Suren P. i wsp.: Epilepsy in children after pandemic influenza vaccination. Pediatrics, 2018; 141 (3): e20170752
10. Brown N.J., Berkovic S.F., Scheffer I.E. i wsp.: Vaccination, seizures and vaccine damage. Curr. Opin. Neurol., 2007; 20 (2): 181–187
11. Barlow W.E., Davis R.L., Glasser J.W. i wsp.: The risk of seizures after receipt of whole-cell pertussis or measles, mumps, and rubella vaccine. N. Engl. J. Med., 2001; 345 (9): 656–661
