Czy dziecku z niedoborem γ-globulin można podawać szczepionki „żywe”?

Odpowiedział

dr hab. n. med. Wojciech Feleszko
Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Wszystko zależy od tego, z jak głębokim niedoborem przeciwciał mamy do czynienia.

Dzieci z niedoborami odporności humoralnej o ciężkim przebiegu (rzadkie przypadki) – na przykład z całkowitą agammaglobulinemią (brakiem jakichkolwiek przeciwciał) – należy zaszczepić przeciwko bakteriom otoczkowym, a wszystkich członków ich rodzin – przeciwko grypie sezonowej. Nawet jeżeli dziecko nie wytworzy przeciwciał ochronnych, to skuteczność tej metody uzasadnia się aktywacją limfocytów T nawet w przypadku braku syntezy przeciwciał. Dzieciom tym nie wolno natomiast podawać żadnych „żywych” szczepionek (doustnej OPV, MMR, BCG).

Szczepienie dzieci z CVID i niedoborem IgA szczepionką MMR stanowi szczególny przypadek, ponieważ niektóre z nich prawdopodobnie szczepienie to otrzymują jeszcze przed ustaleniem rozpoznania. Jak dotąd nie ma doniesień o powikłaniach wynikających z zastosowania tej szczepionki u pacjentów z niedoborem odporności humoralnej. Wydaje się, że identycznie jest ze szczepieniem przeciwko ospie wietrznej i przeciwko rotawirusom.

Z kolei dzieciom z częstszymi niedoborami humoralnymi, o łagodnym i niejednokrotnie bezobjawowym przebiegu (niedobór IgA, niedobory podklas IgG), należy również zalecić szczepienia przeciwko bakteriom otoczkowym. W tej grupie przeciwwskazane są natomiast niektóre szczepionki „żywe” (BCG, OPV, przeciwko żółtej gorączce). Pozostałe szczepionki „żywe” można podawać, zachowując ostrożność. Twierdzenie to dotyczy zwłaszcza szczepionki MMR, przeciwko ospie wietrznej i rotawirusom, a w przyszłości także „żywej” atenuowanej szczepionki przeciwko grypie (LAIV). Pozostałe szczepionki można podawać zgodnie z kalendarzem szczepień.

U dzieci z przemijającą hipogammaglobulinemią „żywe” szczepionki można podać po normalizacji stężenia immunoglobulin.