Kiedy wykonać szczepienie przeciwko różyczce u nieuodpornionych kobiet, które są tuż po porodzie?

22.04.2020
dr hab. n. med. Ernest Kuchar
Klinika Pediatrii z Oddziałem Obserwacyjnym Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Kiedy wykonać szczepienie przeciwko różyczce u nieuodpornionych kobiet, które są tuż po porodzie? Czy można szczepić w trakcie karmienia piersią?

Okres karmienia piersią oraz tuż po porodzie nie stanowią przeciwwskazania do szczepień. Szczepienie przeciwko różyczce w praktyce oznacza podanie MMR, ponieważ nie ma szczepionki nieskojarzonej. W zaleceniach Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) oraz wytycznych obowiązujących w poszczególnych krajach (np. American Committee on Immunization Practices [ACIP] w Stanach Zjednoczonych, NACI w Kanadzie, „Green Book” w Wielkiej Brytanii czy „Australian Immunisation Handbook” w Australii) zgodnie przyjęto, że matkom karmiącym piersią można podawać zarówno szczepionki inaktywowane („nieżywe”), jak i „żywe” (z wyjątkiem szczepionki przeciwko ospie prawdziwej, niedostępnej w Polsce), bez ryzyka niekorzystnego wpływu karmienia na skuteczność i bezpieczeństwo szczepień. Dodam, że szczepienie przeciwko różyczce za pomocą atenuowanej szczepionki (MMR-VaxPro, Priorix) jest bardzo skuteczne – szczepionka indukuje zarówno odporność humoralną, jak i komórkową. Po podaniu pojedynczej dawki szczepionki przeciwko różyczce zawierającej szczep RA 27/3 dzieciom w wieku ≥12 miesięcy u około 95% z nich uzyskuje się serologiczne dowody odporności na zakażenie. Kliniczna skuteczność pojedynczej dawki wynosi około 97% (zakres: 94–100%). Już pojedyncza dawka szczepionki przeciwko różyczce zapewnia długotrwałą odporność. U większości osób szczepionych 1 dawką swoiste przeciwciała wykrywano 16 lat po szczepieniu, choć stężenie przeciwciał zmniejszało się z upływem czasu. Dane z nadzoru nad różyczką i zespołem różyczki wrodzonej wskazują jednak, że odporność utrzymuje się przez wiele lat i nie dochodzi do zachorowań, mimo zmniejszenia poziomu przeciwciał poszczepiennych.

Piśmiennictwo:

1. Mandziuk J., Kuchar E., Mrukowicz J.: Skuteczność szczepień MMR w zapobieganiu zachorowaniom na różyczkę, w tym wystąpieniu zespołu różyczki wrodzonej (CRS). Med. Prakt. Szczepienia, 3/2019 www.mp.pl/szczepienia/artykuly/przegladowe
2. Grant G.B., Reef S.E., Patel M. i wsp.: Progress in rubella and congenital rubella syndrome control and elimination – worldwide, 2000 – 2016. MMWR, 2017; 66: 1256–1260
3. McLean H.Q., Fiebelkorn A.P., Temte J.L. i wsp.: Prevention of measles, rubella, congenital rubella syndrome, and mumps, 2013: summary recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP). MMWR, 2013; 62: 1–34
4. World Health Organization: The immunological basis for immunization series. Module 11: rubella. Geneva, Switzerland, 2008. www.whqlibdoc.who.int
5. WHO position paper: Rubella vaccines. Weekly Epidemiol. Rec., 2011; 86 (29): 301–316
6. Robertson S.E., Cutts F.T., Samuel R. i wsp.: Control of rubella and congenital rubella syndrome (CRS) in developing countries, part 2: vaccination against rubella. Bull. World Health Organ., 1997; 75: 69–80
7. Centers for Disease Control and Prevention. The Pink Book. 12th ed. Atlanta, GA, Centers for Disease Control and Prevention, 2012
8. Black N.A., Parsons A., Kurtz J.B. i wsp.: Post-partum rubella immunisation: a controlled trial of two vaccines. Lancet, 1983; 2: 990
9. The Australian Immunisation Handbook 2017 Vaccination for women who are planning pregnancy, pregnant or breastfeeding https://immunisationhandbook.health.gov.au
Wybrane treści dla pacjenta

Reklama

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Przegląd badań