Podanie immunoglobulin z powodu małopłytkowości po szczepieniu MMR

05.02.2024
dr n. med. Joanna Stryczyńska-Kazubska
Katedra i Zakład Profilaktyki Zdrowotnej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu
Oddział Dzieci Starszych Specjalistycznego ZOZ nad Matką i Dzieckiem w Poznaniu

W przypadku małopłytkowości po szczepieniu szczepionką skojarzoną przeciwko odrze, śwince i różyczce (MMR), która wymaga leczenia, zwykle podaje się immunoglobuliny dożylne (IVIG). Czy w związku z tym (objawy małopłytkowości pojawiają się 2–6 tyg. po szczepieniu) podaną dawkę MMR należy uznać za nieważną i powtórzyć? Czy z powodu ciężkiego niepożądanego odczynu poszczepiennego (NOP) nie kwalifikować pacjenta do kolejnej dawki MMR? Podejmowanie decyzji o kolejnym szczepieniu na podstawie oznaczenia swoistych przeciwciał zgodnie z wytycznymi brytyjskimi lub amerykańskimi nie będzie miało zastosowania w tym przypadku (wykryte przeciwciała prawdopodobnie będą pochodzić z IVIG).

U pacjentów, którym w ciągu 14 dni po szczepieniu MMR będącego przyczyną małopłytkowości podano IVIG, szczepienie należy uznać za nieważne. W takim przypadku nie oznacza się przeciwciał, tak jak można to zrobić u dzieci, które otrzymały 1 dawkę szczepionki (p. Kwalifikacja do drugiej dawki MMR dziecka z małopłytkowością po pierwszej dawce szczepionki), a dziecko należy traktować jak nieszczepione. Pacjentów, którym podano immunoglobuliny w dawce 2 g/kg mc., najwcześniej można zaszczepić po 11 miesiącach, a w przypadku dawki 1 g/kg mc. – nie wcześniej niż po 10 miesiącach. Mimo że istnieje ryzyko ponownego wystąpienia małopłytkowości po kolejnej dawce MMR, pod uwagę należy wziąć ryzyko związane z chorobami, którym to szczepienie zapobiega, w tym dużo większe niż po szczepieniu ryzyko małopłytkowości. Częstość małopłytkowości po szczepieniu MMR oszacowano na 1/40 000 podanych dawek. Z kolei ryzyko małopłytkowości po zakażeniu dzikim wirusem jest znacznie większe niż po szczepieniu i wynosi: w przebiegu odry – 33/100 000 zachorowań, a w przebiegu różyczki 6–1200/100 000 zachorowań (śr. 1/3000). Dlatego podanie kolejnej dawki szczepionki, po ustąpieniu małopłytkowości oraz po upływie odpowiedniego czasu od podania immunoglobulin, wydaje się korzystniejsze niż pozostawienie dziecka bez ochrony.

Jeśli natomiast IVIG podano >14 dni po MMR, szczepienie należy uznać za wykonane i postępować zgodnie z zasadami postępowania z osobami z małopłytkowością po szczepieniu MMR w wywiadzie (p. Kwalifikacja do drugiej dawki MMR dziecka z małopłytkowością po pierwszej dawce szczepionki). Jeśli zdecydujemy się na oznaczenie stężenia swoistych przeciwciał, to w momencie, kiedy będzie przypadał termin podania drugiej dawki, lub w chwili, kiedy będziemy mogli już podać szczepionkę (uwzględniając wymagany odstęp od podania IVIG), podanie tego preparatu nie będzie już miało wpływu na wynik.

Piśmiennictwo:

1. Prevention of measles, rubella, congenital rubella syndrome, and mumps, 2013: summary recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP) MMWR Recomm. Rep., 2013; 62: 1–34
2. France E.K., Glanz J., Xu S. i wsp.: Risk of immune thrombocytopenic purpura after measles-mumps-rubella immunization in children. Pediatrics, 2008; 121: e687–692
3. Rywczak I., Mrukowicz J., Stryczyńska-Kazubksa J.: Sytuacje kliniczne. Małopłytkowość u 14-miesięcznej dziewczynki. www.mp.pl/143416 (dostęp: 29.06.2023)
4. Kuchar E.: Czy małopłytkowość może wystąpić ponad 8 tygodni po szczepieniu MMR? www.mp.pl/171255 (dostęp: 29.06.2023)
Zobacz także
Wybrane treści dla pacjenta
  • Małopłytkowość immunologiczna
  • Szczepienie przeciwko pałeczce hemofilnej typu b (Hib)
  • Różyczka u dorosłych
  • Małopłytkowość w czasie ciąży
  • Małopłytkowość
  • Odra u dorosłych
  • Świnka u dorosłych
  • Szczepienie przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi
  • Szczepienie przeciwko odrze, śwince i różyczce
  • Szczepienie przeciwko środkowoeuropejskiemu odkleszczowemu zapaleniu mózgu

Reklama

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Przegląd badań