W tym roku mija 100 lat od wyizolowania insuliny i skutecznego zastosowania jej u diabetyków. Przypomnijmy sobie długą drogę prowadzącą do tego przełomowego odkrycia.
14 listopada obchodzono Światowy Dzień Cukrzycy. To święto diabetyków skłania do refleksji i wspomnienia wszystkich pomniejszych doniesień historycznych prowadzących do najważniejszych odkryć ostatniego stulecia.
Celem leczenia GDM jest osiągnięcie pełnej normalizacji zaburzeń metabolicznych w okresie ciąży. Zakres wartości referencyjnych glikemii w okresie ciąży przyjęto na podstawie badań przebiegu fizjologicznej ciąży oraz wyników ciąż powikłanych hiperglikemią. Podkreślenia jednak wymaga, że badania te nie są wystarczające do jednoznacznego określenia, jakie wartości matczynej glikemii są prawidłowe dla rozwijającego się płodu.
Mechanizm działania leku jest wielotorowy i nadal nie do końca poznany. Badania eksperymentalne i kliniczne odkrywają, że metformina poza standardowymi wskazaniami może być skuteczna również w chorobach nowotworowych, sercowo-naczyniowych, wirusowym zapaleniu wątroby typu C, chorobach demielinizacyjnych czy zespole policystycznych jajników.
Najnowsze zalecenia kliniczne PTD w istotny sposób zmieniają leczenie cukrzycy, a największą zmianą wydaje się być wprowadzenie terapii skojarzonej metforminą i flozyną (iSLGT-2) lub aGLP-1 w wybranych grupach chorych już na początkowym etapie leczenia.
Rozpoczynając insulinoterapię metodą wielokrotnych wstrzyknięć musimy w pierwszej kolejność dobrać wstrzykiwacz (pen) do wybranej dla pacjenta insuliny. Obecnie dostępne peny pozwalają także na optymalizację leczenia w zależności od dobowego zapotrzebowania na insulinę (DDI) oraz oczekiwań chorego.
Poprosiliśmy ekspertów McMaster International Review Course of Internal Medicine (MIRCIM) o wskazanie trzech najważniejszych osiągnięć w ostatnim czasie w dziedzinie będącej przedmiotem ich wykładu podczas tegorocznej edycji MIRCIM.
Odchylenia w profilu lipidowym są ściśle związane z cukrzycą. Po pierwsze, nieprawidłowości lipidowe oznaczają większe ryzyko rozwoju CT2. Po drugie, po pewnym czasie często obserwuje się dyslipidemię cukrzycową z dużym stężeniem TC, TG, LDL i małym HDL. Aby zapobiec tym niekorzystnym skutkom, konieczne jest leczenie dyslipidemii u chorych na cukrzycę, a głównym celem jest zmniejszenie stężenia LDL.
Dynamiczny postęp technologiczny wspiera kontrolę glikemii u pacjentów stosujących nie tylko pompy insulinowe. Cyfrowe rozwiązania dotyczą także pacjentów stosujących wielokrotne wstrzyknięcia (MDI – multiple dose injections) za pomocą nowoczesnych wstrzykiwaczy, tzw. smart penów.
Pierwszą zapowiedzią przełomu stało się badanie EMPA-REG Outcome, w którym udowodniono korzystny wpływ empagliflozyny na rokowanie u chorych na cukrzycę i o dużym ryzyku powikłań sercowo-naczyniowym.
Zgodnie z rekomendacjami PTD insulina jest jedynym lekiem hipoglikemizującym zalecanym w okresie ciąży. Podstawowe modele insulinoterapii to: wstrzyknięcia insuliny (w tym najbardziej funkcjonalny model wielokrotnych wstrzyknięć [MDI]) oraz wykorzystanie OPI.
Postęp technologiczny w diabetologii dotyczy nie tylko nowoczesnych osobistych pomp insulinowych (OPI), ale także różnych form monitorowania glikemii. Autorka artykułu przedstawia rozwiązania dostępne obecnie w Polsce.
Przewlekła choroba nerek (PChN) oraz jej zaawansowane postacie dotyczą ok. 8–14% ogółu populacji krajów wysokorozwiniętych. Jak wskazuje polskie badanie POLSENIOR, po 65. roku życia PChN definiowana jako trwały ubytek wartości przesączania kłębuszkowego (eGFR) <60 ml/min/1,73 m2 dotyczy 21% osób w tej grupie wiekowej.
Celem insulinoterapii w okresie ciąży jest osiągnięcie takiej normoglikemii, jak w przebiegu ciąży fizjologicznej. U ciężarnych chorych na cukrzycę przedciążową istotna jest stała modyfikacja dawek insuliny z uwzględnieniem zmian dobowego na nią zapotrzebowania.
Pozytywny wpływ aktywności fizycznej na leczenie cukrzycy był znany już wcześniej, nie oceniano jednak jej skuteczności u osób z retinopatią cukrzycową.
System Dexcom G6 jest systemem pokazującym wartości glikemii pacjenta w czasie rzeczywistym (CGM-RT). Pomiar przeprowadzany jest dzięki czujnikowi (sensorowi) wprowadzonemu do tkanki podskórnej (pomiar dokonywany jest w płynie śródtkankowym).
Insulinoterapia u chorych na cukrzycę typu 1 może mieć postać wielokrotnych wstrzyknięć insuliny lub ciągłego podskórnego wlewu insuliny (ang. continuous subcutaneous insulin infusion – CSII) za pomocą osobistej pompy insulinowej (OPI).
Kontrola glikemii z zastosowaniem systemów ciągłego monitorowania glikemii zarówno w czasie rzeczywistym (rt-CGM), jak i skanowania (FGM) zwiększa bezpieczeństwo i komfort terapii.
W przyszłym roku minie 100 lat od odkrycia insuliny, a w 2022 roku będziemy obchodzić 100-lecie podania pierwszej dawki ekstraktu z trzustki pierwszemu pacjentowi.
W 2021 roku minie setna rocznica odkrycia insuliny. Przez wiek stosowania insulinoterapii postęp polegał przede wszystkim na opracowywaniu nowych preparatów, których farmakokinetyka umożliwiała jak najwierniejsze odzwierciedlenie fizjologicznego profilu działania tego hormonu.